📘 C1 İngilizce Okuma Metni – Artificial Intelligence and Ethics

Artificial Intelligence (AI) is rapidly transforming industries, from healthcare and finance to education and entertainment. As machines become more capable of learning, reasoning, and decision-making, they are increasingly being used in ways that were once thought to require human intelligence.

AI offers enormous benefits. In medicine, AI systems can analyze patient data faster and more accurately than doctors in some cases. In transport, self-driving cars aim to reduce accidents caused by human error. In business, AI improves productivity by automating repetitive tasks and identifying trends in large datasets.

However, the growing use of AI raises complex ethical questions. One major concern is bias. If an AI system is trained on biased data, it can produce unfair or discriminatory outcomes. For example, a hiring algorithm may favor certain genders or ethnicities based on historical data, leading to unequal opportunities.

Another issue is accountability. When an AI system makes a mistake—such as a self-driving car causing an accident—who is responsible? The manufacturer, the programmer, or the user? These questions require clear legal and moral frameworks, which are still evolving.

Privacy is also a significant concern. AI technologies like facial recognition and surveillance systems can monitor people’s movements and behaviors, often without their knowledge or consent. While these tools can be useful for security, they can also be misused and threaten civil liberties.

Experts argue that ethical AI requires transparency, fairness, and oversight. AI systems should be designed to explain their decisions in understandable ways, to be regularly audited, and to involve human supervision in high-stakes situations.

In conclusion, AI holds great promise but also poses serious ethical challenges. Balancing innovation with responsibility will be essential to ensure that AI benefits society as a whole and does not harm individuals or communities.

📗 Türkçe Çevirisi

Yapay Zekâ (YZ), sağlık ve finans sektörlerinden eğlence ve eğitime kadar birçok alanda hızlı bir dönüşüm sağlamaktadır. Makineler öğrenme, akıl yürütme ve karar verme gibi yetenekler kazandıkça, artık yalnızca insan zekâsı gerektiren alanlarda da kullanılmaktadır.

YZ, büyük faydalar sunar. Tıpta, YZ sistemleri bazı durumlarda hasta verilerini doktorlardan daha hızlı ve doğru analiz edebilir. Ulaşımda, sürücüsüz araçlar insan hatalarından kaynaklanan kazaları azaltmayı hedefler. İş dünyasında ise YZ, tekrar eden görevleri otomatikleştirerek ve büyük veri kümelerinde eğilimleri belirleyerek verimliliği artırır.

Ancak YZ’nin artan kullanımı birçok etik soruyu gündeme getirir. En büyük endişelerden biri önyargıdır. Bir YZ sistemi önyargılı verilerle eğitilirse, adaletsiz veya ayrımcı sonuçlar doğurabilir. Örneğin, işe alım algoritması tarihsel verilere dayanarak belirli cinsiyetlere veya etnik gruplara öncelik verebilir ve bu da eşitsiz fırsatlar yaratabilir.

Bir diğer sorun ise sorumluluktur. Bir YZ sistemi hata yaptığında—örneğin bir sürücüsüz araç kaza yaptığında—sorumluluk kimde olur? Üreticide mi, yazılımcıda mı, yoksa kullanıcıda mı? Bu sorular için hâlâ gelişmekte olan açık yasal ve ahlaki çerçeveler gereklidir.

Gizlilik de önemli bir endişe kaynağıdır. Yüz tanıma gibi YZ teknolojileri ve gözetim sistemleri, insanların hareketlerini ve davranışlarını çoğu zaman bilgileri veya rızaları olmadan izleyebilir. Bu araçlar güvenlik için faydalı olabilirken, aynı zamanda kötüye kullanılabilir ve bireysel özgürlükleri tehdit edebilir.

Uzmanlara göre etik bir YZ, şeffaflık, adalet ve denetim gerektirir. YZ sistemleri, kararlarını anlaşılabilir şekilde açıklayabilmeli, düzenli olarak denetlenmeli ve kritik durumlarda insan gözetimi altında olmalıdır.

Sonuç olarak, YZ büyük bir potansiyel taşır ancak ciddi etik sorunlar da barındırır. Yenilik ile sorumluluk arasında denge kurmak, YZ’nin topluma yarar sağlaması ve bireylere ya da topluluklara zarar vermemesi için hayati önem taşır.

📝 Quiz: Artificial Intelligence and Ethics

1. What is one benefit of AI in medicine?
2. Why is bias a concern in AI?
3. What is a problem with accountability in AI?
4. How can AI violate privacy?
5. What is necessary to ensure ethical AI?